Σάββατο 30 Ιουλίου 2016

Θυμαρίσιο μέλι Κεφαλονιάς!!!


ΘΥΜΑΡΙΣΙΟ ΜΕΛΙ: Το μέλι που λατρεύεται από Έλληνες και ξένους.
Με κεχριμπαρένιο χρώμα, μοναδική γεύση και ξεχωριστό άρωμα, το θυμαρίσιο μέλι θεωρείται ο βασιλιάς των μελιών. Πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, καθώς και σε τονωτικές και αντισηπτικές ιδιότητες. 
Το υπέροχο αυτό δώρο της φύσης προς τον άνθρωπο, μας πρόσφεραν και φέτος τα μελισσάκια μας, από τις πλαγιές του βουνού Εύγερος της Κεφαλονιάς και εμείς το διαθέτουμε κατευθείαν, αγνό, ανόθευτο, ανεπεξέργαστο. 
 ΚΑΛΗ ΣΑΣ ΑΠΟΛΑΥΣΗ!!!

Πέμπτη 28 Ιουλίου 2016

Τρύγος στα θυμάρια στην Εύγερο

27/7/2016 τρυγύσαμε εξαιρετικό θυμαρίσιο μέλι στo όρος Εύγερος της Κεφαλονιάς. Και του χρόνου.....

ΦΩΤΟ:


























Πέμπτη 7 Ιουλίου 2016

Η ΘΡΕΠΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΜΕΛΙΟΥ



Μια από τις τροφές που συγκεντρώνει ιδιαίτερο επιστημονικό ενδιαφέρον κυρίως λόγω των θρεπτικών συστατικών του είναι το μέλι .  Το μέλι είναι μια φυσική γλυκαντική τροφή που παρουσιάζει έντονη αντιοξειδωτική, αντιμοκροβιακή και κυταροπροστατευτική δράση.


Ένας αληθινός θησαυρός υγείας και δύναμης

Γράφει η κα Μπαμπαρούτση Ειρήνη, Phd
Κλινική Διαιτολόγος-Αθλητική Διατροφολόγος
Υπεύθυνη Διαιτολογικού γραφείου «ΘΕΡΜΙΔΑ» (κλικ για πληροφορίες)
Επιστημονική Συνεργάτης  Εθνικής Ομάδας Στίβου, Π.Γ.Σ


H αξία του έχει εκτιμηθεί από τα πανάρχαια χρόνια:

Στους αιγυπτιακούς παπύρους , πριν από 3.500 χρόνια αναφέρεται το μέλι ως θεραπευτικό μέσο.

Στο βιβλίο της ζωής των αρχαίων Ινδών αναφέρεται ότι η ζωή παρατείνεται όταν στη καθημερινή τροφή υπάρχει το γάλα και το μέλι.

Το νέκταρ αποτελούσε την τροφή των αθανάτων Ολύμπιων Θεών. Με μέλι ανατράφηκε ο Δίας από τη νύμφη Μέλισσα.

Ο Ιπποκράτης συνιστούσε το μέλι για τη θεραπεία πολλών ασθενειών, το ίδιο και ο Αριστοτέλης που πίστευε ότι τι μέλι παρατείνει τη ζωή.

Οι Αιγύπτιοι προσέφεραν στους θεούς τους κηρήθρες με μέλι ως πολύτιμο δώρο αφοσίωσης και εξευμενισμού.

Θρεπτική Αξία του μελιού

•    Τα σάκχαρα του μελιού είναι απλά, απορροφούνται αμέσως, γι΄ αυτό και το μέλι είναι μια γρήγορη πηγή ενέργειας για τον οργανισμό για του αθλητές τα παιδιά τις εγκύους τους αρρώστους, και για κάθε ταλαιπωρημένο οργανισμό.
•    Το μέλι έχει ανόργανα στοιχεία γνωστά σαν ιχνοστοιχεία, τα οποία παίζουν σπουδαίο ρόλο στο μεταβολισμό και στη θρέψη, είναι συστατικά του σκελετού και των κυττάρων, συμμετέχουν σε διάφορα ενζυμικά συστήματα και τέλος ρυθμίζουν την οξύτητα του στομάχου. Η συγκέντρωση των βιταμινών που έχει το μέλι δεν είναι αρκετή για τις ημερήσιες ανάγκες μας, βοηθούν όμως για την απορρόφηση των ζαχάρων.
•    Το μέλι έχει αντισηπτικές ιδιότητες, είναι τονωτικό, αυξάνει το ρυθμό λειτουργίας της καρδιάς, μειώνει προβλήματος έλκους στο στομάχι και γενικά συμβάλλει στη καλή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού.
•    Η κατανάλωση μελιού βοηθάει στη γρηγορότερη αποκατάσταση της υγείας σε περιπτώσεις αναιμίας λόγω σιδήρου που περιέχει.
•    Το μέλι βοηθά σημαντικά στο ταχύτερο μεταβολισμό του οινοπνεύματος με αποτέλεσμα να απαλλάσσεται κανείς γρηγορότερα από την κατάσταση μέθης.
•    Το μέλι έχει υψηλή περιεκτικότητα σε χολίνη που βοηθά ιδιαίτερα άτομα που λόγω της καθιστικής εργασίας υποφέρουν από δυσκοιλιότητα.
•    Το μέλι έχει αντιμικροβιακή δράση και εμποδίζει την ανάπτυξη των βακτηρίων και άλλων παθογόνων οργανισμών . είναι χρήσιμο για την επούλωση και τον καθαρισμό ή την απολύμανση πληγών.

Παχαίνει το μέλι ?

Μια από τις πιο συχνές ερωτήσεις που δεχόμαστε εμείς οι διαιτολόγοι αν μπορεί να ενταχθεί σε ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους. Απερίφραστα απαντούμε ναι. Το μέλι αποδίδει περίπου 4 kcal ανά γραμμάριο, πολύ λιγότερες δηλαδή από άλλο αντίστοιχο λιπαρό γλυκό όπως για παράδειγμα η σοκολάτα, που αποδίδει περίπου 9 kcal ανά γραμμάριο λίπους που περιέχει. Συνεπώς θα ήταν συστηνόμενη λύση η αντικατάσταση λιπαρών σνακς στο διαιτολόγιο μας (κρουασάν, σοκολάτες κα) με ένα γιαούρτι με μέλι για παράδειγμα. Και λιγότερες θερμίδες παίρνουμε, και πολύτιμα θρεπτικά συστατικά  και ικανοποιούμε το αίσθημα της ευχαρίστησης που αποζητούμε από ένα τρόφιμο.

Η τελική σύσταση του ώριμου πλέον μελιού που απολαμβάνουμε εμείς διαφέρει τόσο από το λουλούδι που μάζεψε η μέλισσα το νέκταρ ( θυμαριού, πεύκου, ελάτου ), όσο και  από τον τρόπο που αποχωρίζεται από την κερήθρα ( με φυγοκέντρηση, με πίεση κ.α. ). Μια τυπική όμως ανάλυση δίνει :  γλυκόζη 34%, φρουκτόζη 41%, σουκρόζη 2.4%,  νερό 18.3%.και πολύτιμα άλλα θρετικά συστατικά όπως σίδηρο, ασβέστιο,  ψευδάργυρο, βιταμίνες του συμπλέγματος Β κα.

Είδη μελιού

Υπάρχουν δύο μεγάλες κατηγορίες μελιού. Το ανθόμελο, που παράγεται από το νέκταρ των λουλουδιών, και το μέλι των μελιτωμάτων που παράγεται από το χυμό του πεύκου, της ελάτης και άλλων δασικών φυτών. Το ανθόμελο όταν έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά λαμβάνει την ονομασία του φυτού από το οποίο προέρχεται. Έτσι, έχουμε μέλι Θυμαριού, Πορτοκαλίας, Ηλιναθού, Ερείκης, Καστανιάς, Βαμβακιού, Πολύκομβου κ.α. Το ίδιο συμβαίνει και με το μέλι μελιττωμάτων με κύριες κατηγορίες το μέλι Πεύκου και Ελάτου.

Κάθε κατηγορία έχει τις εξής ιδιομορφίες που την κάνει να ξεχωρίζει απ' όλες τις άλλες:

•    Θυμαρίσιο: έντονα αρωματικό μέλι, εξαιρετικά ευχάριστο στη γεύση με ανοιχτόχρωμη λαμπερή εμφάνιση κατατάσσεται στις καλύτερες ποιότητες μελιού που υπάρχουν. Κρυσταλλώνει σε διάστημα 6 με 18 μήνες από την παραγωγή του.

•    Πορτοκαλίας:Έχει υπέροχο άρωμα και εξαιρετική γεύση. Κρυσταλλώνει πολύ σύντομα σ΄ένα με δύο μήνες. Είναι έντονα ανοιχτόχρωμο, μετατρέπεται σε ασπουδερό μετά τη κρυστάλλωση του.

•    Πευκόμελο: Το 65% περίπου της συνολικής παραγωγής μελιού στην Ελλάδα είναι πευκόμελο. Δεν είναι ιδιαίτερα γλυκό, είναι πλουσιότερο από το ανθόμελο σε ιχνοστοιχεία πρωτεΐνες και αμινοξέα και έχει λιγότερες θερμίδες. Είναι από τις κατηγορίες μελιού που δεν κρυσταλλώνουν.

Κρυστάλλωση μελιού και ποιότητα

•    Η κρυστάλλωση είναι φυσικό φαινόμενο που δεν προξενεί καμία αλλαγή στη θρεπτική και βιολογική ιδιότητα του μελιού. Σχετίζεται με τη φυτική προέλευση του μελιού και επηρεάζεται από τη χημική του σύνθεση. Οι παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ταχύτητα της κρυστάλλωσης είναι η συγκέντρωση γλυκόζης και του νερού, η σχέση φρουκτόζης-γλυκόζης, η σχέση γλυκόζης-νερού η περιεκτικότητα του δείγματος σε γύρη, η παρουσία του ζαχάρου μελιζιτόζη κ.α.

•    Ένα κρυσταλλωμένο μέλι δεν είναι ούτε χαλασμένο ούτε νοθευμένο. Το κρυσταλλωμένο μέλι ρευστοποιείται εύκολα σε μπεν-μαρί, χωρίς να χάσει καμία από τις βιολογικές και θρεπτικές του ιδιότητες.

Το χρώμα του μελιού

Το χρώμα είναι χαρακτηριστικό της προέλευσης του μελιού. Τα σκοτεινόχρωμα μέλια είναι πλούσια σε ιχνοστοιχεία(κάλιο μαγνήσιο, φώσφορο, σίδηρο, νάτριο, κ.λ.π. ) και συνεπώς έχουν μεγαλύτερη θρεπτική αξία. Τα ανοιχτόχρωμα έχουν ωραίο άρωμα και γεύση.

Νοθεία και μέλι
Το μέλι είναι από τα ελάχιστα τρόφιμα που δε νοθεύονται. Αναμιγνύεται δύσκολα με νερό γλυκόζη ή άλλη γλυκαντική ουσία. Περιπτώσεις νοθείας του ελληνικού μελιού είναι πολύ σπάνιες.
Ελληνικό και όχι ξένο


Το ελληνικό μέλι ποιοτικά είναι καλύτερο από το εισαγόμενο για τους εξής λόγους:

1.    το εισαγόμενο μέλι είναι "νερουλό" έχει δηλαδή έχει μεγαλύτερα ποσοστά υγρασίας . όσο μεγαλύτερο ποσοστό υγρασίας έχει το μέλι τόσο περισσότερο κινδυνεύει να ξινίσει.
2.    τα εισαγόμενα μπαίνουν στην Ελλάδα φθηνά (200-300 δρχ. το κιλό και πουλιούνται ακριβά 1000-1500 δρχ το κιλό) με αποτέλεσμα να κερδοσκοπούν κάποιοι σε βάρος του Έλληνα καταναλωτή.
3.    η τεχνολογία μελιού στη ελλάδα δεν είναι ιδιαίτερα προηγμένη, με αποτέλεσμα το ελληνικό μέλι να δέχεται την ελάχιστη τυποποίηση και επεξεργασία. Αντίθετα το εισαγόμενο μέλι έιναι προιόν τυποποίησης και προχωρημένης επεξεργασίας ( αγαίρεση γύρης, υπερβολικό ζέσταμα, χαρμάνια για να μην κρυσταλλώνει, αλλαγή του χρώματος κ.α.)
4.    η γεύση των ελληνικών μελιών είναι ανώτερη εκείνης των εισαγόμενων.
Συσκευασία μελιού
Η γυάλινη συσκευασία είναι καλή γιατί το γυαλί είναι ουδέτερο υλικό και δεν αντιδρά με το μέλι ώστε να αλλοιώσει την ποιότητα του. Παράλληλα ο καταναλωτής βλέπει τι αγοράζει (χρώμα, ρευστότητα, κρυστάλλωση, καθαροτητα).
Η τενεκεδενια συσκευασία βοηθάει περισσότερο στην διατήρηση της βιολογικής αξίας του μελιού γιατί δεν επηρεάζεται σημαντικά η βακτηριοστατική δράση του μελιού.
Τα πλαστικά βάζα που δεν αναγράφουν την ένδειξη "για τρόφιμα" είναι ακατάλληλα και πρέπει να αποφεύγονται.

Συμπερασματικά το μέλι αποτελεί ένα τρόφιμο που θα έπρεπε να κατέχει βαρυσήμαντη θέση στο διαιτολόγιο μας.  Το γεγονός ότι τα Ελληνικά μέλια υπερέχουν ποιοτικά ως προς τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά τους από τα μέλια άλλων χωρών, θα πρέπει να μας ενεργοποιεί περισσότερο  όσον αφορά την ενημέρωση από τις ετικέτες. Να τις διαβάζουμε προσεκτικά και να επιδιώκουμε τυποποιημένα μέλι ελληνικής προέλευσης.
Μήλα ψημένα με μέλι


Τα μήλα ταιριάζουν με το μέλι, τόσο στις λέξεις, όσο και στην πράξη.
1. Κόβεις τα μήλα στη μέση.
2. Σχηματίζεις ένα κενό στη μέση κάθε μισού μήλου, από όπου αφαιρείς τα κουκούτσια και λίγη από την ψίχα τους.
3. Γεμίζεις τα κενά με μια κουταλιά μέλι.
4. Ρίχνεις μπόλικη κανέλα στο υπόλοιπο.
5 ."Ξανασυναρμολογείς" τα μήλα με την απλή αυτή γέμιση, τυλίγοντας τα σφιχτά με αλουμινόχαρτο και τα ψήνεις...
6. Σημαντικό είναι να τυλίξεις καλά τα μήλα και να τα σταθεροποιήσεις

Δευτέρα 4 Ιουλίου 2016

η κρυστάλλωση του μελιού


του Λευτέρη Αλυσσανδράκη, Επιστημονικός Συνεργάτης και Εκπαιδευτής της Ελληνικής Γεωργίας

Η κρυστάλλωση του μελιού είναι μία από τις γνωστότερες φυσικές του ιδιότητες. Πρόκειται για μία απόλυτα φυσική ιδιότητα που, θεωρητικά, χαρακτηρίζει όλα τα μέλια, εκτός από αυτά του πεύκου και της ελάτης. Η ιδιότητα αυτή του μελιού συχνά αποκαλείται ζαχάρωμα, με αποτέλεσμα οι καταναλωτές να συνδέουν αυτή την ιδιότητα του μελιού με τη νοθεία. Αυτό, βέβαια, δεν είναι αληθές, όπως θα δούμε στη συνέχεια.
Γιατί κρυσταλλώνει το μέλι;
Το μέλι θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε ως υπέρκορο διάλυμα ζαχάρων σε νερό. Ως υπέρκορο διάλυμα, λοιπόν, είναι ασταθές, έχοντας την τάση να σταθεροποιηθεί με την καταβύθιση της περίσσειας ποσότητας ζαχάρων που βρίσκεται σε αυτό. Οι πρώτοι κρύσταλλοι που καταβυθίζονται, λειτουργούν ως πόλοι έλξης και άλλων, με συνέπεια την δημιουργία μεγαλύτερων συσσωματωμάτων, το σύνολο των οποίων δημιουργεί την εικόνα του κρυσταλλωμένου νερού. Αναλυτικότερα, κατά τη διαδικασία της κρυστάλλωσης η γλυκόζη αφυδατώνεται και παίρνει τη μορφή κρυστάλλου. Οι κρύσταλλοι σχηματίζουν ένα πλέγμα (lattice), που ακινητοποιεί άλλα συστατικά του μελιού σε ένα εναιώρημα, το οποίο παρουσιάζεται ημι-στερεό.
Το μέλι δεν κρυσταλλώνει με τον ίδιο τρόπο. Σε γενικές γραμμές το μέλι που έχουμε στο σπίτι μας μπορεί να υποστεί κρυστάλλωση με δύο τρόπους.

Η ανομοιόμορφη κρυστάλλωση (Εικ. 1), κατά την οποία σχηματίζονται στο μέλι χοντροί κρύσταλλοι, οι οποίοι καθιζάνουν, δημιουργώντας στο σώμα του μελιού δύο στρώματα, το κρυσταλλωμένο μέλι στον πυθμένα και την υδαρή φάση του μελιού στην επιφάνεια.
Η άνω επιφάνεια περιέχει περισσότερο νερό σε σχέση με το αρχικό μέλι, με συνέπεια να υπάρχει πιθανότητα το μέλι αυτό να ζυμωθεί και να ξινίσει.

Η ομοιόμορφη κρυστάλλωση (Εικ. 2), κατά την οποία σχηματίζονται μικροί κρύσταλλοι, οι οποίοι κατανέμονται σε όλη την μάζα του μελιού. Στην περίπτωση αυτή το μέλι δίνει την εμφάνιση του «πηγμένου», αλλά δεν κινδυνεύει να ξινίσει. Τα ελληνικά μέλια συνήθως κρυσταλλώνουν με αυτόν τον τρόπο.
Παράγοντες που επηρεάζουν την κρυστάλλωση του μελιού
Το μέλι, ανάλογα με την φυσική του προέλευση και την χημική του σύνθεση, κρυσταλλώνει γρήγορα, αργά ή και καθόλου. Από τους παράγοντες που επηρεάζουν την κρυστάλλωσή του, οι κυριότεροι είναι:
  • Η συγκέντρωση γλυκόζης: Η μεγάλη συγκέντρωση γλυκόζης στο μέλι, ευνοεί τη γρήγορη κρυστάλλωση, ιδιαίτερα όταν αυτή ξεπεράσει το 30%.
  • Το νερό: Το μέλι περιέχει γενικά μια ποσότητα νερού, συνήθως κάτω από 20%. Όσο χαμηλότερη αυτή, τόσο πιο γρήγορα κρυσταλλώνει το μέλι, ιδιαίτερα δε όταν η υγρασία πέφτει κάτω από το 14%.
  • Οι πυρήνες συμπύκνωσης: Διάφορες ξένες ύλες, όπως γύρη, κερί, κρύσταλλοι γλυκόζης, λειτουργούν ως πυρήνες, πάνω στους οποίους κολλούν και άλλοι κρύσταλλοι γλυκόζης, με αποτέλεσμα να επιταχύνεται η κρυστάλλωση.
  • Η θερμοκρασία διατήρησης: Η θερμοκρασία που ευνοεί την κρυστάλλωση του μελιού είναι αυτή των 14 oC. Σε χαμηλότερες θερμοκρασίες το ιξώδες του μελιού αυξάνει, με αποτέλεσμα την μείωση του συντελεστή διάχυσης και την καθυστέρηση της δημιουργίας κρυστάλλων. Στους -45 oC το μέλι μπορεί να διατηρηθεί σε ρευστή φάση για απεριόριστο χρόνο. Αντίστοιχα και σε υψηλότερες θερμοκρασίες καθυστερεί η κρυστάλλωση, καθώς αυξάνεται η κινητικότητα των διαφόρων μορίων.
Όπως φαίνεται στον Πίνακα 1, η ταχύτητα κρυστάλλωσης των κυριότερων αμιγών κατηγοριών μελιού διαφέρει σημαντικά. Το μέλι μελιτώματος (πεύκου και ελάτης) δεν κρυσταλλώνει ή κρυσταλλώνει με πολύ αργό ρυθμό, ενώ τα ανθόμελα κρυσταλλώνουν με σχετικά γρήγορο ρυθμό.
Πίνακας 1. Ταχύτητα κρυστάλλωσης των ελληνικών αμιγών κατηγοριών μελιού.
Κατηγορία Μελιού
Χρόνος κρυστάλλωσης σε μήνες*
Πευκόμελο
Μετά από 24 μήνες
Ελάτης
Δεν κρυσταλλώνει
Καστανιάς
12 – 18
Θυμαριού
8 – 18
Πορτοκαλιάς
1 – 3
Βαμβακιού
1 – 2
Ερείκης
2 – 3
Ηλίανθου
1 – 2
*Ο χρόνος κρυστάλλωσης ισχύει για αμιγή μέλια που δεν υπέστησαν κάποια θερμική ή άλλη επεξεργασία και διατηρούνται σε θερμοκρασία δωματίου.
Πως θα επαναφέρουμε το μέλι στην αρχική του κατάσταση
Το κρυσταλλωμένο μέλι μπορούμε να το ρευστοποιήσουμε, ώστε να επανέλθει στην αρχική του κατάσταση. Επειδή η θέρμανση μπορεί να επηρεάσει κάποια από τα χαρακτηριστικά του μελιού, θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο ήπια. Ο καλύτερο τρόπος είναι με τη χρήση μπεν-μαρί, βάζοντας μια κατσαρόλα με νερό, όπου έχει τοποθετηθεί το βάζο με το μέλι, μέσα σε μια μεγαλύτερη επίσης με νερό. Το νερό στη μεγάλη κατσαρόλα βράζει, το νερό στη μικρή θερμαίνεται και ρευστοποιεί το μέλι. Αν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε μια κατσαρόλα θα πρέπει να προσέξουμε πάρα πολύ ώστε να μη θερμανθεί πολύ το νερό, αλλά ούτε ο πυθμένας της κατσαρόλας. Σε γενικές γραμμές, το νερό μέσα στο οποίο βρίσκεται το μέλι θα πρέπει να έχει θερμοκρασία γύρω στους 55 οC, να αποφεύγεται δε θερμοκρασία πάνω από 60 οC.
Το μέλι μπορούμε να το ρευστοποιήσουμε και στον φούρνο μικροκυμάτων, προσέχοντας πάρα πολύ και αναδεύοντας τακτικά το μέλι. Επειδή τα μικροκύματα θερμαίνουν πολύ το μέλι, θα πρέπει να το βάζουμε για μικρά διαστήματα (20-30 δευτερόλεπτα) και να το αναδεύουμε, ώστε να ρευστοποιηθεί όσο γίνεται πιο γρήγορα και με τη μικρότερη αρνητική επίδραση. Τέλος, το μέλι μπορεί να ρευστοποιηθεί βάζοντάς το πάνω στο καλοριφέρ το χειμώνα, όχι, όμως, με απευθείας έκθεση στον ήλιο επειδή το φως καταστρέφει διάφορα συστατικά του μελιού.
Όπως ήδη αναφέρθηκε, η κρυστάλλωση είναι μια απόλυτα φυσική κατάσταση του μελιού, η οποία επηρεάζεται από διάφορους φυσικούς παράγοντες, είναι δε αναστρέψιμη. Ακόμα, πρέπει να τονίσουμε ότι η κρυστάλλωση δεν έχει καμία σχέση με την νοθεία του μελιού, αν και ορισμένοι καταναλωτές θεωρούν το μέλι που κρυσταλλώνει, νοθευμένο. Για το λόγο αυτό, με την κατάλληλη επεξεργασία μπορούμε να επαναφέρουμε το μέλι στην αρχική του κατάσταση, χωρίς να χάσει τις φυσικές του ιδιότητες και την θρεπτική του αξία.